Een haard waar men zich aan warmt, waar men eet en samenkomt. Een pot die boven het vuur hangt. De polenta omgekeerd op een grote houten snijplank, in het midden een vleessaus of kaas die zacht en draderig wordt.
Een beeld van traditie gekoppeld aan periodes van armoede, maar ook aan momenten van gezelligheid en menselijke warmte.
Net als pizza en pasta moet ook polenta, gemaakt van maïsmeel, gerekend worden tot de meest representatieve producten van Italië: een geliefd en gerespecteerd voedingsmiddel dat in tijden van hongersnood of oorlog levensreddend is geweest.
Een eenvoudige bereiding, zeer weinig ingrediënten (maïsmeel, water en zout) en een grote veelzijdigheid, voor een smakelijk recept dat zijn perfecte plaats vindt op dagelijkse menu’s, als bijgerecht of hoofdgerecht.
Precies zoals Andrea in zijn kookcursussen voorstelt, kan polenta worden gebruikt in voorgerechten van vis of vlees, in pastagerechten, als bijgerecht bij hoofdgerechten en zelfs als vulling voor ravioli. Ook in desserts is maïsmeel een heerlijk ingrediënt: bussolà, zaeti, fregolotta en pinza zijn typische lokale zoetigheden, allemaal gemaakt met “polentameel”.

De geschiedenis van de Molinetto della Croda di Refrontolo, in de provincie Treviso, hangt samen met deze traditie: de molen werd gebouwd in 1630 en werd tot 1953 gebruikt voor het malen van maïs voor polenta. Na een periode van onbruik besloot de gemeente de molen halverwege de jaren negentig te renoveren en opnieuw ter beschikking te stellen aan de gemeenschap.
Toen de enige aandrijfkracht het water was, ontstonden er langs de rivieren vele molens (ongeveer veertig in het gebied), die door de bevolking als maalinrichtingen werden gebruikt: zo ook de Molinetto, die gebouwd is bij een waterval, op de “croda” (sedimentair gesteente) van de berg.
Het is altijd een ontmoetingsplaats geweest tussen degenen die het koren aanvoerden en degenen die het maalden, een gelegenheid voor een praatje, een uitwisseling van meningen en, waarom niet, een glas wijn dat in gezelschap werd gedronken.
Dankzij de vrijwilligers van de vereniging Molinetto della Croda zijn het malen en de verkoop ook nu nog momenten van uitwisseling, niet alleen materieel: er is nooit een tekort aan anekdotes, adviezen en verhalen, die van de zakelijke transactie een unieke en verrijkende ervaring maken.
Voor Ruth en Andrea is deze molen een magische en suggestieve plek, waar ze graag vaak naar terugkeren, ook in gezelschap van hun gasten: de kracht van het water, de gemeenschapszin, de tijdloze sfeer, maken deze molen echt bijzonder.

Geïntroduceerd na de ontdekking van Amerika, maar al duizenden jaren verbouwd in Midden-Amerika, vormt maïs sinds lang de basis van het levensonderhoud van veel Italiaanse gezinnen, vooral op het platteland.
Molinetto della Croda heeft gekozen voor de twee maïssoorten die algemeen als de beste voor polenta worden beschouwd, maar ook het moeilijkst te verbouwen zijn: biancoperla en marano.
Taps toelopende, witte kolven met glanzende korrels, een zeer hoge en niet erg stevige plant, waarvan de kolf moet worden verwijderd voordat hij volgroeid is en te zwaar wordt: Biancoperla-maïs is de variëteit waarvan de witte polenta, “polenta di Treviso” genoemd, wordt gemaakt.
Kleine kolven en een beperkte productiviteit (ongeveer 40 kwintaal per hectare) voor Marano-maïs, die zijn naam ontleent aan Marano Vicentino, het dorp waar het voor het eerst werd verbouwd in 1890, dankzij de intuïtie van een boer: het meel wordt gebruikt voor de productie van de onmiskenbare gele, zachte en smakelijke polenta.
Lage opbrengsten en productieproblemen bleken niet op te wegen tegen de liefde voor het product, de traditie en de kwaliteit, net zoals de technologie nooit heeft kunnen concurreren met het unieke karakter van het steenmalen.
Bij steenmolens kan de molensteen de bestanddelen van het graan, de zemelen en het kaf, niet perfect scheiden om een zuiver en perfect geraffineerd meel te verkrijgen, maar het verkregen product is rijker aan vezels, voedzaam, geurig en smakelijk.

Van de ervaringen die Ruth en Andrea hun gasten dagelijks bezorgen, is het moment van malen zeker een van de aangenaamste, ook op zintuiglijk vlak: het strelen van het meel, het testen van de consistentie en het ruiken van de geur, het luisteren naar het geluid van water, het bewonderen van de kracht van de natuur.
Elke met liefde gevulde zak witte of gele bloem wordt al snel een bord warme en smakelijke polenta, dat een van de vele gezellige momenten begeleidt die het gedeelde toevluchtsoord van Ruth en Andrea tot een magische plek maken, zoals de Molinetto della Croda.